استفاده از دستگاه‌های کارتخوان، یک راه سریع و آسان برای انجام پرداخت‌های بانکی و سازمان دهی به تراکنش‌ها است. امروزه تقریبا تمامی مشاغل برای راحتی کسب و کار خود و مشتریان به دستگاه‌های کارتخوان مجهز هستند. استفاده از دستگاه‌های کارتخوان مزایای زیادی دارد. برای مثال با کمک این دستگاه‌ها می‌توان شارژ خرید، قبوض بانکی را پرداخت کرد، فاکتور صادر کرد و… انواع مختلفی از دستگاه‌های کارتخوان وجود دارند که هریک کارایی خاصی دارند و با توجه به امکانات خود برای استفاده در یک شغل یا کسب و کار کارایی دارند. با به روی کار آمدن این دستگاه‌ها و عدم نیاز به حمل و نقل پول نقد، امنیت دارایی مردم تا حد زیادی بالا رفت. اما سارقین و سودجویان راه‌هایی پیدا کردند تا حساب‌های بانکی مردم را با روش‌هایی از طریق دستگاه‌های کارتخوان خالی کنند.
اما روش‌هایی وجود دارد که با استفاده از آن‌ها می‌توان از این سواستفاده‌ها جلوگیری کرد و مانع اقدامات سودجویانه شد. در این مقاله ما به شما می‌گوییم که چگونه می‌توانید از چنین اقداماتی جلوگیری کنید و امنیت حساب بانکی خود را بالا ببرید.
دستگاه کارتخوان یا پوز چیست؟
دستگاه کارتخوان یا پوز دستگاهی است که به عنولن یک پایانه فروش عمل می‌کند و با کمک آن می‌توان پرداخت‌ها را بدون نیاز به پول نقد انجام داد. این دستگاه بسیار کم جا بوده و شما را از مراجعه حضوری به بانک‌ها بی‌نیاز می‌کند. این دستگاه‌ها با اتصال به یک بستر ارتباطی می‌توانند به شما کمک کنند تا به راحتی یک شعبه بانکی کوچک را در اختیار خود داشته باشید. پیش از ان، مدل‌های قدیمی این دستگاه تنها با اتصال به جریان مستقیم برق شهری کار می‌کردند. همین موضوع باعث می‌شد که تنها مشاغل ثابت بتوانند از این دستگاه‌ها استفاده کنند. همچنین امکان انجام تراکنش‌های زیاد بانکی با استفاده از این دستگاه‌ها وجود نداشت و تنها تعداد محدودی تراکنش بانکی را می‌شد با استفاده از ان دستگاه‌ها انجام داد.
اما امروزه با پیدایش مدل‌های جدید دستگاه کارتخوان، تمامی مشاغل با هر حجم تراکنشی می‌توانند از این دستگاه‌ها استفاده کنند و تنها با استفاده از یک سیمکارت ساده در هر نقطه‌ای که آنتن دهی داشته باشند، به سر و سامان دادن تراکنش‌ها کمک کنند.
انواع دستگاه‌های کارتخوان
با توجه به بستر ارتباطی که در دستگاه‌های کارتخوان مختلف وجود دارد، می‌توان آن‌ها را به چند دسته مختلف تقسیم بندی کرد که شامل موارد زیر هستند:
- پایانه فروش Dial-up POS
- پایانه فروش شبکه‌ای یا LAN
- پایانه فروش اینترنتی یا WI FI
- پایانه فروش بلوتوثی
- پایانه فروش کامپیوتری یا PC-POS
- پایانه فروش سیمکارتی یا GPRS
- پایانه فروش جیبی یا موبایل پوز یا M-POS
- پایانه فروش اندرویدی یا PDA-POS
خرید و استفاده از دستگاه‌های پوز چه مزایایی دارد؟
استفاده از دستگاه‌های پوز یا کارتخوان، مزایای زیادی دارد که در این قسمت به آن‌ها اشاره می‌کنیم. از جمله مزایای استفاده از دستگاه‌های کارتخوان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- با استفاده گسترده از این دستگاه‌ها نیاز به حمل پول نقد کاهش یافت.
- با کمک این دستگاه‌ها فروشندگان دیگر نیازی به ذخیره پول و دارایی خود در صندوق‌های فروشگاهی ندارند و به ان شکل دیگر نیازی به مراجعه مکرر به بانک برای انتقال این پول‌ها به حساب بانکی خود نخواهند داشت.
- عدم حمل و نقل پول نقد و نگهداری از آن می‌تواند تا حد زیادی از احتمال به سرقت رفتن پول و دارایی مشتریان و فروشندگان جلوگیری کند.
- پول نقد یکی از مهم‌ترین منابع برای انتقال و سرایت آلودگی‌ها است که با استفاده از کارت بانکی به جای پول نقد می‌توان از این مسئله جلوگیری کرد.
- با استفاده از دستگاه‌های کارتخوان، نیاز به شمردن مبالغ زیاد پول نقد از بین رفت و امکان جا به جایی مبالغ بالا تنها در کمتر از ۱۰ ثانیه فراهم شد.
- با استفاده از دستگاه‌های کارتخوان و فراهم شدن امکان جا به جایی آسان مبالغ بالا، احتمال صادر کردن چک‌های بی‌اعتبار بسیار کم شد.
- مدل‌هایی از کارتخوان وجود دارند که تنها با داشتن باتری‌های شارژی و بدون نیاز به اتصال مستقیم با سیستم برقی می‌توانند تا ۱۰ ساعت تراکنش‌ها را انجام دهند. به ان ترتیب حتی مشاغل سیاری که جای مشخصی برای کار کردن ندارد مانند دستفروش‌ها، رستوران‌ها سیار، مامورین پست، شرکت‌های پخش، رانندگان و… بتوانند به راحتی از این دستگاه‌ها استفاده کنند.
امنیت دستگاه کارتخوان و اقدامات لازم
برای حفظ امنیت اطلاعات کارت و حساب‌های بانکی، راه کارهایی وجود دارد که با استفاده از آن‌ها می‌توان تا حد زیادی مانع از سواستفاده سودجویان و کلاهبرداران شد. این نکات که می‌توانند امکان سو استفاده از اطلاعات کارت بانکی شما را به حداقل برسانند، به شرح زیر هستند:
- صاحبان کارت‌های بانکی باید به منظور جلوگیری از سو استفاده از اطلاعات کارت بانکی خود و بالا بردن امنیت پرداخت از طریق دستگاه کارتخوان، از قرار دادن رمز کارت بانکی خود در اختیار سایرین خودداری کنند و در زمان پرداخت، رمزشان را شخصا وارد کنند.
- تغییر دائمی رمز کارت بانکی به صورت هر دو هفته یک بار، در کاهش میزان سواستفاده از اطلاعات بانکی شما موثر خواهد بود.
- از استفاده از دستگاه‌های کارتخوان شکسته یا چسب خورده خودداری کنید؛ زیرا ممکن است علامتی برای وجود اسکیمرها یا قطعات اضافی در دستگاه باشند.
- اطلاعات کارت بانکی خود از جمله CVV2، رمز دوم و تاریخ انقضا کارت را در اختیار دیگران قرار ندهید.
- همیشه اطلاعات کارت خود را از حفظ باشید.
- پس از خرید از از طریق دستگاه‌های کارتخوان یا پرداخت پول از طریق خودپرداز، رسیدهای بانکی را نابود کنید.
- در صورت امکان بهتر است دو کارت بانکی مختلف داشته باشید و تمام پول خود را در کارتی که با استفاده از آن خرید می‌کنید، ذخیره نکنید تا احتمال سواستفاده سودجویان از کارت بانکی شما به حداقل برسد.
با توجه به ان که مردم در سراسر جهان، پول‌های خود را در بانک‌ها ذخیره می‌کنند، می‌توان گفت که بانک‌ها بخش عمده‌ای از اقتصاد جهان را در دست دارند. بانک‌ها بخش عمده اعتبار و اعتماد خود را به دلیل حفظ اطلاعات محرمانه و شخصی حساب‌های بانکی کاربران به دست آورده‌اند و به همین علت، محیط امنی برای نگهداری ثروت مردم به حساب می‌آیند. با وجود امانت داری شدید بانک‌ها، گاه شاهد هستیم که افرادی سودجو و کلاهبردار، طی انجام اقداماتی غیرقانونی و مجرمانه، مبالغی را به روش‌های مختلف از حساب‌های بانکی افراد استخراج می‌کنند. اصطلاحا این عمل مجرمانه را اسکیمینگ می‌نامند. در این مقاله ما به شما می‌گوییم که چگونه مجرمان از طریق اسکمینگ، اقدام به کلاهبرداری می‌کنند و با چه روش‌هایی می‌توان مانع از انجام این اعمال شد و امنیت کارت بانکی خود را حفظ کرد.
عملیات اسکیمینگ چگونه انجام می‌شود؟
امروزه با استفاده گسترده مردم از کارت‌های بانکی و عدم حمل و ذخیره پول نقد به نظر می‌رسد که راه سواستفاده و دزدی برای متخلفین بسته شده است و می‌توان تا حد زیادی درباره امنیت دارایی‌ها مطمئن بود؛ اما با تغییر شیوه‌های پرداخت، کلاهبرداران بیکار نمادند و روش‌های جدیدی را برای رسیدن به اهداف سودجویانه خود به کار گرفتند. یکی از این شیوه‌های جدید کلاهبرداری، کلاهبرداری از طریق دستگاه‌های کارتخوان به ویژه دستگاه‌های کارتخوان سیار است.در این روش‌ها که اصطلاحا اسکیمینگ نامیده می‌شود، سودجویان می‌توانند با نصب یک قطعه سخت افزاری به نام اسکیمر روی دستگاه‌های کارتخوان، اطلاعات کارت مشتریان را کپی کرده و حساب بانکی آن‌ها را خالی کنند.
نحوه کپی کردن اطلاعات کارت از طریق اسکیمینگ کارتخوان
کپی کردن اطلاعات کارت در این روش با استفاده از یک نوار مغناطیسی که در حاشیه کارت بانکی شما قرار دارد، انجام می‌شود. این اطلاعات از طریق سخت افزار اسکیمر نصب شده روی دستگاه کارتخوان انجام شده و به این طریق، سارقان می‌توانند با اسکیمینگ کارتخوان، از حساب بانکی قربانیان پول برداشت کنند. این قطعه اضافی درست در محل ورود کارت بانکی قرار داده می‌شود و تمامی اطلاعات کارت بانکی مال باختگان، از جمله رمز کارت آن‌ها را در خود ذخیره می‌کند.
بررسی عملیات اسکیمینگ از لحاظ حقوقی و قانونی
عملیات اسکیمینگ و برداشت پول از حساب بانکی دیگران، نوعی کلاهبرداری حرفه‌ای محسوب می‌شود که توسط افرادی مسلط به کارهای کامپیوتری انجام می‌شود. این برداشت غیر مجاز از طریق کپی کردن اطلاعات کارت بانکی افراد که اسکیمینگ کارتخوان هم گفته می‌شود، اولین رتبه را در زمینه جرایم سایبری به خود اختصاص داده است. ماده ۱۳ قانون جرایم سایبری و رایانه‌ای به بررسی این جرم و جزای اختصاصی مربوط به آن پرداخته است. این قانون بیان می‌کند که: “چنان چه کسی به طور غیرمجاز با استفاده از سیستم‌های رایانه‌ای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی مانند وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف کردن داده‌ها یا مختل کردن سیستم، وجه یا مال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگران تحصیل کند، علاوه بر رد مال به صاحب آن، به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از ۲۰ تا یکصد میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم می‌شود.”
در اسکیمینگ کارتخوان، کلاهبرداران و سارقین از طریق فریب دادن سامانه‌های رایانه‌ای و مخابراتی اقدام به برداشت غیرقانونی از حساب‌های بانکی مال باختگان می‌کنند و برای این سرقت، نیازی به انجام روش‌های فریب متقلبانه و اغفال سایرین نخواهند داشت.
روش‌های سرقت اموال در اسکیمینگ کارتخوان
سارقین با انجام دو روش مختلف می‌توانند اقدام به اسکیمینگ کارتخوان کرده و حساب‌های بانکی را تخلیه کنند. در روش اول، سارق یک دوربین کوچک را در کنار قسمت ورودی کارت نصب می‌کند و هر گاه کاربران رمز کارت بانکی خود را وارد کنند، این دوربین از رمز کارت فیلم برداری می‌کند و به این ترتیب، رمز کارت‌های بانکی مختلف به دست افراد سودجو و سارقان می‌افتد. به علت کوچک بودن این دوربین‌ها، مردم و کاربران نمی‌توانند وجود آن‌ها را تشخیص بدهند و به همین علت، در دام کلاهبرداری‌های اینترنتی خواهند افتاد. یکی دیگر از این روش‌های اسکیمینگ کارتخوان، مربوط به نصب یک قطعه بسیار کوچک و شبیه به قطعات اصلی روی کیبورد کارتخوان است. با استفاده از این قطعه، تمامی اطلاعات کارت کاربران ذخیره شده و به دست افراد سودجو و کلاهبردار می‌افتد.
اسکیمینگ کارتخوان از طریق دستگاه‌های کارتخوان سیار
دستگاه‌های کارتخوان سیار، نوعی از دستگاه‌های کارتخوان است که با اتصال به شبکه تلفن همراه به سیستم‌های بانکی متصل می‌شوند و به عنوان یک شعبه کوچک بانکی برای دارندگان این دستگاه‌ها عمل می‌کنند. با وجود دستگاه‌های کارتخوان سیار، عملیات پرداخت با سرعت بالا و در هر مکانی قابل اجرا است. این دستگاه‌ها مزایای زیادی دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به عملکرد بدون نیاز به برق شهری و امکان استفاده از آن‌ها در مشاغل سیار استفاده کرد. البته در زمان خرید یا استفاده از این دستگاه‌ها باید خیلی مراقب بود؛ زیرا با وجود مزایای متعدد استفاده از آن‌ها، باز هم معایبی وجود دارند که نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت. از جمله این معایب می‌توان به امکان کلاهبردی از طریق دستگاه‌های کارتخوان سیار با اسکیمینگ کارتخوان اشاره کرد.
چند توصیه برای جلوگیری از اسکیمینگ کارتخوان توسط دستگاه‌های کارتخوان سیار
برای جلوگیری از مورد سو استفاده قرار گرفتن توسط سودجویان و کلاهبردارانی که از طریق اسکیمینگ کارتخوان حساب‌های بانکی کاربران را خالی می‌کنند، چند نکته وجود دارد که با رعایت کردن آن‌ها، می‌توانید سو استفاده‌ها را به حداقل برسانید. این نکات برای دارندگان کارت‌های بانکی و مالکین دستگاه‌های کارتخوان می‌توانند مفید باشند و به شرح زیر هستند:
- تمامی مالکین کارت‌های بانکی باید توجه داشته باشند که برای جلوگیری از سو استفاده از افراد سودجو می‌توانند از ارائه اطلاعات کارت خود به دیگران خودداری کنند و در زمان خرید، هیچ گاه رمز کارت بانکی خود را در اختیار فروشندگان قرار ندهند و خودشان رمز را وارد کنند.
- با تغییر رمزهای بانکی به شکل مداوم و دوره‌ای، دارندگان کارت‌های بانکی می‌توانند دست افراد سودجو را از انجام هر نوع سو استفاده و برداشت غیر قانونی کوتاه کنند.
- اگر از فروشگاه‌هایی که به دستگاه‌های کارتخوان سیار مجهز هستند خرید می‌کنید، توجه کنید که دستگاه کارتخوان نباید شکسته یا چسب خورده باشد. همین نکته ساده می‌تواند اطلاعات کارت بانکی شما را حفظ کند و شما را از دام کلاهبرداران اسکیمینگ کارتخوان برهاند.
- زمانی که می‌خواهید خرید خود را با استفاده از دستگاه‌های کارتخوان سیار پرداخت کنید، توجه داشته باشید که حتما رمزتان را شخصا وارد کنید و برای جلوگیری از سو استفاده و کلاهبرداری از طریق اسکیمینگ کارتخوان از قرار دادن رمز کارت خود در اختیار دیگران خودداری کنید.
- اطلاعات مندرج بر روی کارت‌های بانکی خود از جمله CVV2، تاریخ انقضای کارت، رمز اول و دوم کارت خود را در اختیار سایرین قرار ندهید و حتما آن‌ها را حفظ کنید. برای جلوگیری از سو استفاده افراد سودجو و کلاهبرداری که از طریق اسکیمینگ کارتخوان، حساب شما را خالی می‌کنند، باید رسیدهای بانکی خودتان را از بین ببرید.